|
 |
|
 Het ZWAANSHALS TOEN EN NU:
Vroeger...
In het Oude Noorden bevinden zich talloze winkelstraten. Een daarvan is het Zwaanshals. In 1593 stond er een huis met de naam 'De Swaenshals'. In 1643 dook datzelfde pandje op onder de naam 'De Witte Gecroonde Swaen' en in 1667 bleek de naam te zijn veranderd in 'Dae uythangt het Swaenshals'. Toen ging het slechts om één huis in de toenmalige buurt Blommendijk. Pas veel later, omstreeks 1900, werden Zwaanshals en omgeving een echte 'buurt'.
Zwanen
De historische oorsprong van de naam Zwaanshals is nooit helemaal duidelijk geworden. Historici houden het er op dat de naam in verband staat met de bocht in het riviertje de Rotte, dat op die plek de vorm heeft van een zwanenhals. Een andere, vaak geopperde mogelijkheid dat de naam Zwaanshals zou zijn afgeleid van het toenmalige, noordelijker gelegen, Zwaneneiland lijkt uitgesloten. Deze plek, waar de Rotterdamse stadszwanen overwinterden, dateert van recenter datum, evenals de naam van de houtzaagmolen aan de Rotte. Deze molen, genaamd "De Twee Zwanen', werd voor het eerst genoemd in 1671.
Klaar...?
De wijk "Het Oude Noorden" is gebouwd in het begin van de 20e eeuw en is van oudsher een arbeiderswijk. In de jaren 80 en 90 is een groot deel van de oorspronkelijke bebouwing aangepakt in het kader van de stadsvernieuwing. Daarbij zijn woningen en bedrijfsruimten gerenoveerd, maar vaak ook gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Eind jaren 90 heeft de gemeente een einde gemaakt aan de grootschalige stadsvernieuwing. Deels was dat het gevolg van de inperking van financiële middelen vanuit het Rijk en de vergroting van de verantwoordelijkheid van woningcorporaties. Tevens had men het idee dat men klaar was met de stadsvernieuwing. Tegenwoordig maakt het door de winkelstraat het Zwaanshals, de Zwaanshalskade en de Zaagmolenkade begrensde buurtje langs de Rotte deel uit van de wijk het Oude Noorden.
Eenzijdig
De afgelopen jaren is er veel veranderd op het Zwaanshals. De winkelstraat gaat zienderogen achteruit. Eén van de boeiendste en gezelligste straten van Rotterdam is nu een verpauperde straat. Zowel de ondernemers als het winkelend publiek ervaren een neerwaartse spiraal. De goede ondernemers trekken weg naar straten met betere perspectieven, zij investeren niet in een 'rotte buurt'. De achteruitgang van het Zwaanshals heeft verschillende oorzaken.
Marginaal
Allereerst is er geen vestigingsbeleid. Dit is duidelijk zichtbaar door de afname van het winkelaanbod. Het aantal marginale winkels neemt toe (veel belhuizen, veel groentewinkels, slagers en bakkers) en de kwaliteit van veel winkels in de straat is laag.
Deze eenzijdigheid van het winkelbestand wordt geaccentueerd door de grote kook- en keukenspeciaalzaak het Kookpunt. Het Kookpunt heeft een groot deel van het begin van het Zwaanshals en bijna één hele kant van het aangrenzende Noordplein in bezit. Dat komt het Zwaanshals niet ten goede. Het Kookpunt trekt slechts één bepaald type klanten aan: mensen die veel geld te besteden hebben. Deze mensen hebben over het algemeen niet de neiging om het Zwaanshals op te gaan: het nodigt niet uit en het ziet er smoezelig uit.
Uitstallingbeleid
Op het Zwaanshals wordt er geen uitstallingbeleid gehanteerd. Dat wil zeggen: sommige winkeliers bouwen hun stoep helemaal vol met koopwaar, zo vol dat voetgangers er haast niet meer langs kunnen. Uitstallingen van bijvoorbeeld groenten worden ook voor andere winkels neergezet. Een slecht parkeerbeleid zorgt voor een lage instroom van (potentiële) klanten.
Ouderwets gezellig
Er wordt verwacht dat het Zwaanshals niet op eigen kracht de negatieve spiraal zal kunnen doorbreken. De bewoners en ondernemers vinden dan ook dat er snel een begin zou moeten worden gemaakt aan het verbeteren van de straat. Daarbij moet de gehele straat betrokken worden, ook het stuk voorbij de Zaagmolenstraat. Men wil hiervoor graag samenwerken.
Tijd dus voor actie om het Zwaanhals weer ouderwets gezellig te maken. Vroeger is dat ook al een aantal keren geprobeerd. Winkeliersvereniging "Koopcentrum Zwaanhals" werd opgericht om het Zwaanshals nieuw leven in te blazen, maar mislukte om diverse redenen. Het is te hopen dat ZiM, als onderdeel van het Groeibriljanten-project van de gemeente Rotterdam hier verandering in kan brengen.
|
